DLACZEGO ŁÓŻKO NIE JEST DOBRYM NARZĘDZIEM DO POBUDZANIA PRACY MÓZGU DZIECKA?


Łóżka nadają się wyłącznie do krótkiego spania.
Pozostawanie w łóżku przez wiele godzin nie jest stymulujące.



A nawet dochodzi do zmniejszenia aktywności mózgu dziecka leżącego w łóżku. W przyrodzie lub u dziko żyjących plemion nie zdarza się, aby goryl lub matka odłożyła dziecko na ziemię lub do pudełka, które się nie rusza, kiedy ona pracuje. Ponieważ łóżko się nie rusza, nie pobudza ono mózgu. A ponieważ pościel jest bardzo gładka i delikatna, również ona nie ma działania pobudzającego. Jeżeli łóżko ma ścianki niemowlę widzi tylko sufit i nie ma kontaktu z człowiekiem, nie może też poznawać działania ludzi wokół siebie.


W kołysce, a szczególnie w hamaku takim jak ten na zdjęciu niemowlę huśta się delikatnie, skumuluje je ubranie, może obserwować to, co się wokół niego dzieje i nie może wypaść.



W JAKI SPOSÓB STYMULACJA FIZYCZNA KIERUJE DZIAŁANIEM MÓZGU?
KONTAKT ZE SKÓRA I STYMULACJA RÓWNOWAGI


Badania dowodzą, że należy wyróżnić dwa rodzaje stymulacji, które są najważniejsze dla zwiększenia podstawowej aktywności mózgu:

Stymulacja skóry, języka i ust :
Przykładowo, gdy dziecko ssie, albo gdy jest obejmowane przez opiekuna, wisi w nosidełku lub gdy jest owinięte kawałkiem flaneli lub froty co zapewnia więcej stymulacji niż prześcieradło. Niemowlęta i małe dzieci aktywnie poszukują kontaktu ze skórą próbując uzyskać kontakt fizyczny z opiekunami.


Stymulacja równowagi :
(kołysanie, wstrzymywanie, rozpoczynanie obracania się ciała dookoła). Przykładowo, gdy opiekun dziecka nosi dziecko, gdy kołyska lub hamak porusza się z jednej strony na drugą, gdy opiekun „podrzuca dziecko w górę“ sprawiając, że śmieje się ono, Dzieci aktywnie poszukują stymulacji równowagi obracając się i doprowadzając do zawrotów głowy, oraz bawiąc się na kolejkach górskich, huśtawkach, karuzelach oraz przy wykorzystaniu innych sposobów stymulacji równowagi.


Niektóre z przykładów pochodzących z różnych badań wcześniaków oraz noworodków o niskiej masie ciała:

  • W inkubatorze nie ma możliwości ruchu a stymulacja skóry jest ograniczona. Jeśli dzieci leżą na wysterylizowanej skórze jagnięcej zamiast na gładkim prześcieradle, pozwala im to na zwiększenie przyrostu masy ciała dziennie o 15 gramów ze względu na stymulację skóry jagnięcia, która zwiększa aktywność mózgu – wspierając tym samym trawienie.
  • Jeśli będą Państwo przy użyciu palca delikatnie dotykać i uderzać w tył inkubatora dziecka przez dwie minuty na każdą godzinę, zwiększy to produkcję soku żołądkowego o 20%, zwiększając tym samym apetyt dziecka i przyrost masy ciała.
  • W krajach, gdzie inkubatory i leczenie nie jest dostępne, wcześniaki mają znacznie wyższy wskaźnik przeżycia jeśli wykorzystywana jest „metody kangura“ – dziecko jest po prostu przenoszone przez opiekuna przez cały dzień.
    Mogą Państwo zapoznać się z tą metodą po skończeniu tej sesji:

 

  • Inne badania wskazują, że podstawowe rytmy ciała stopniowo stabilizują się, gdy dziecko jest często dotykane lub huśtane przez opiekunów, dotyczy to: tętna, oddechu, apetytu, trawienia, rytmu snu, czujności, kontaktu wzrokowego i uwagi.

 
Jeśli jeszcze raz zapoznają się Państwo z przypadkiem tej matki, zauważą Państwo jak często korzysta ona z dotyku i huśtania oraz w jaki sposób sprawia to, że dziecko odpowiada i staje się aktywne.
 


STYMULOWANIE WRAŻLIWYCH DZIECI ORAZ NIEDOSTATECZNE STYMULOWANIE MAŁYCH DZIECI


Niedostatecznie stymulowane małe dzieci oraz wcześniaki są ponadprzeciętnie wrażliwe na stymulację, dlatego też aktywnie próbują unikać stymulacji. Im bardziej wrażliwe jest niemowlę, tym bardziej należy:
 

  • Zadbać o to, żeby stymulacja była bardzo wolna (na przykład, proszę po prostu trzymać dziecko w ramionach nie poruszając się i nie mówiąc zbyt głośno. Lub bardzo delikatnie huśtać dziecko przez kilka sekund, zobaczyć jego reakcję i powtórzyć to za kilka minut).
  • Proszę zacząć od częstej ale niedługiej stymulacji, a następnie przejść do stymulacji przez dłuższy czas (na początku np. przez kołysanie dziecka przez kilka sekund i ponowne kołysanie go po kilku minutach, a każdego następnego dnia proszę wydłużać kołysanie i wprowadzać więcej dotyku).
  • Proszę zwracać uwagę na objawy nadmiernej stymulacji. Dziecko może się wystraszyć, spróbować się odwrócić lub zacząć płakać. Po stymulacji, dziecko powinno chwilę odpocząć. Proszę postarać się określić granicę stymulacji i najlepszy rytm stymulacji dziecka. Ten wzór jest indywidualny dla każdego dziecka.

 


Dzieci, które cierpią z powodu skutków picia alkoholu przez matkę w czasie ciąży (Alkoholowe uszkodzenie płodu -FAE, lub w bardziej poważnym stopniu, alkoholowy zespół płodowy – FAS) są bardzo wrażliwe na stymulację: ich pokoje nie powinny być zbyt mocno oświetlone, osoby przebywające w nich powinny poruszać się powoli, rozmawiać po cichu oraz często siedzieć spokojnie z dziećmi na kolanach.


Mogą Państwo przeczytać o stymulacji pod adresem: www.nofas.org/living/strategy.aspx


FAE i FAS często wywołują problemy ciągnące się przez całe życie.


Nadużywanie narkotyków (kokaina, crack, itp.) jest narastającym problemem wśród matek w ciąży, niezależnie od klasy społecznej. Do powszechnych problemów wśród dzieci, których matki zażywały kokainę należą: nadpobudliwość, niedostateczne odżywianie się, przyspieszone bicie serca, nadmierne i gwałtowne ruchy oraz problemy ze snem. Innymi typowymi cechami są niska waga urodzeniowa, niski wynik w skali Apgar i mniejszy niż normalnie obwód głowy. Jednak te objawy są często spowodowane przez ogólną niekorzystną sytuację matki, w związku z czym umieszczenie pod opieką normalnego opiekuna po urodzeniu może sprawić , że wiele z tych problemów zniknie.


Umieszczenie w instytucji lub pod opieką rodziny zastępczej po urodzeniu jest zatem bardzo ważne.
 

U niemowląt cierpiących na napady padaczkowe, jeśli to możliwe stymulacja powinna być przeprowadzana pod nadzorem personelu medycznego. Napady padaczkowe u dzieci mogą być wywołane poprzez zbyt szybką i intensywną stymulację.
 


Pytania sprawdzające zrozumienie tematu:

10 min

  • Dlaczego tak ważne jest, żeby niemowlę było noszone blisko ciała opiekuna?
  • Jakie narzędzia są wykorzystywane w Państwa kulturze do stymulacji dziecka w czasie gdy matka jest zajęta?
  • Dlaczego leżenie w łóżku w ciągu dnia powinno być ograniczone wyłącznie do naturalnych, krótkich drzemek?
  • Jakie rodzaje stymulacji wydaje się być najbardziej korzystny dla normalnej aktywności mózgu dziecka?
  • W stymulacji jakich dzieci należy zachować ostrożność w stymulacji