Bezpieczna podstawa i eksploracja: Zabawa i kontakty z innymi

Jeżeli dziecko nauczyło się rozstania z opiekunami bez wielkiego strachu, to znaczy, że daliście mu Bezpieczną Podstawę. Niemowlę z bezpieczną podstawą nie musi tracić sił na lęki separacyjne, płacz czy kurczowe trzymanie się opiekuna – ono czuje się bezpieczne. Tak więc pracując z dziećmi, powinniście zawsze zaczynać od bycia z nimi i nie przemieszczać się za dużo. Jeżeli będziecie blisko dziecka, ono się uspokoi i nie będzie się bało, że odejdziecie.


Tylko, jeśli dacie dziecku bezpieczną podstawę, może rozwinąć się inny system behawioralny. System Poznawczy. Tak więc poprzez nasz spokój i obecność „wyłączamy“ System Przywiązania, automatycznie „włączając“ System Poznawczy.


Dziecko mające poczucie bezpieczeństwa, z opiekunem pozostającym w miejscu, zacznie się od niego oddalać, bawić się różnymi rzeczami, uczyć, poznawać świat, będzie go ciekawe, będzie nawiązywało kontakt z innymi dziećmi i dokonywało małych eksperymentów.


To się nazywa zachowanie poznawcze i jest niezwykle ważne w rozwoju dziecka. Zdrowe dzieci kurczowo trzymają się swoich opiekunów tylko przez krótka chwilę, aż poczują się bezpieczne. Następnie zaczynają się bawić, eksplorować itp. Tylko w ten sposób mogą poznawać świat i nabierać motywacji do nauczania i uczenia się w późniejszym życiu. Tak więc dzieci mające poczucie bezpieczeństwa uczą się znacznie więcej niż dzieci go pozbawione, które poświęcają energię na próby uniknięcia separacji.


Na przykład: zabierasz dziecko do nowej grupy dzieci. Z początku przytuli się do twojej nogi i będzie płakało (zachowanie przywiązania), ale jeśli pozostaniesz na miejscu i zachowasz spokój, dziecko odejdzie od ciebie, będzie się bawiło zabawkami, nawiąże kontakt z innymi dziećmi (zachowanie poznawcze). Jeżeli wstaniesz i odejdziesz, dziecko przestanie eksplorować, wróci i złapie się ciebie kurczowo, żeby cię powstrzymać przed odejściem (zachowanie przywiązania).



PYTANIA


  • Czy pamiętacie jak dzieci łapały się was kurczowo i płakały, kiedy odchodziliście?
  • Jak ćwiczycie separację – pozostawiając dziecko albo zajmując się innym?
  • W jaki sposób w swojej pracy pozostajecie z dziećmi i dajecie im „Bezpieczną Podstawę“?
  • Kiedy widzicie dziecko czujące się na tyle bezpiecznie, że odchodzi od was i zaczyna się bawić z innymi dziećmi albo rzeczami bądź zabawkami?
  • W jaki sposób możecie wykorzystać zabawę ”w zasłanianie twarzy” albo ”w chowanego” w swojej codziennej pracy?
  • Czy są jakieś dzieci, które nie eksplorują i nie bawią się, ale cały czas trzymają się was kurczowo? Jak możecie pomóc im poczuć się bezpieczniej?



PYTANIA


  • Co robi matka-opiekunka, żeby dzieci poczuły się bezpiecznie?
  • Dlaczego takie zachowanie (pozostawanie na podłodze, siedzenie nieruchomo przez większość czasu) sprawia, że dzieci eksplorują i próbują łapać piłkę?
  • Jak się zachowujemy, kiedy dzieci płaczą, bo wychodzimy?
  • Denerwujemy się czy zachowujemy spokój?
  • Czy dzieci mogą nas widzieć przez większość czasu, kiedy nie śpią?
  • Jakie trudności wiążą się z próbą pozostania z dziećmi przez większość czasu?

PYTANIA SPRAWDZAJĄCE ZROZUMIENIE TEMATU

  • Jak można rozpoznać przywiązanie?
  • Co może zrobić opiekun, żeby dać dziecku bezpieczną podstawę?
  • Jak uczymy dzieci separacji bez zbytniego strachu?
  • Jak można rozpoznać zachowanie poznawcze?
  • Dlaczego zachowanie poznawcze jest takie ważne dla rozwoju dziecka?



PROPONOWANE ĆWICZENIA


  • Obejrzyjcie nagranie wideo „Bezpieczna podstawa“ z matką-opiekunką. Zauważcie, jak siedzi ona w jednym miejscu na podłodze, dając dzieciom bezpieczną podstawę. Dzieci zaczynają eksplorować, ponieważ ona niewiele się rusza. Zastanów się, w jaki sposób możecie zapewnić bezpieczną podstawę w czasie zajęć z dziećmi.
  • Zastanów sie nad własnąi praktyką w pracy. Skoro już rozumiesz znaczenie przywiązania i eksploracji, czy chciałbyś do wprowadzić jakieś udoskonalenia do swoich codziennych zajęć z dziećmi:
  • Jeśli tak, czy możesz przygotować plan – co będziesz robić inaczej, kiedy zaczniesz, skąd wiesz, że osiągasz zamierzone rezultaty? Czy możesz wykorzystać kamerę do nagrania swoich zajęć przed i po wprowadzeniu zmian?